SAMSUN HABER
İLİMİZİN SİMGESİ ATATÜRK HEYKELİ


SAMSUN

Hasan Uğurlu

Suat Uğurlu

Barajlar 
Hasan Uğurlu Barajı,Samsun ili Ayvacıkilçesinde, Yeşilırmak üzerinde, elektrik enerjisi üretimi amacı ile 1971-1981 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır.Kaya gövde dolgu tipi olan barajın gövde hacmi 9.223.000 m3, akarsu yatağından yüksekliği 135,50 m, normal su kotunda göl hacmi 1.073,75 hm3,normal su kotunda göl alanı 22,66 km2'dir. 500 MW güç kapasitesine sahip HES (hidroelektrik santralı) yılda 1.217 GWh elektrik enerjisi üretir.

• Suat Uğurlu Barajı,Samsun ilinde, Yeşilırmak üzerinde, sulama ve elektrik enerjisi üretimi amacı ile 1975-1981 yılları arasında inşa edilmiştir.Kaya gövde dolgu tipi olan barajın gövde hacmi 2.151.000 m3, akarsu yatağından yüksekliği 38,00 m, normal su kotunda göl hacmi 182,00 hm3,

normal su kotunda göl alanı 9,70 km2'dir. Baraj 83.312 hektarlık bir sulama alanına hizmet vermekte, 46 MW güç kapasitesindeki HES yılda 273 GWh elektrik enerjisi üretimi sağlamaktadir

• Altınkaya Barajı,Samsun iline bağlı Bafra ilçesinde Kızılırmak Nehri üzerinde kurulmuş olan baraj ve hidroelektrik santralı. Aşağı Kızılırmak projesinde yer alan ve kaya dolgu tipinde yapılan Altınkaya Barajının göl alanı 74,5 km²'dir. Su toplama hacmi 5 milyar 673 milyon m³'tür.

Elektrik enerjisi üretimi için ve taşkın önleme maksadıyla yapılmış olan barajın yapımı 1988'de tamamlandı. Altınkaya Barajının suları herbiri 175 MW'lık (toplam 700 MW) dört üniteyi beslemektedir. Dört üniteden meydana gelen ilk iki ünitesi 1987, diğer ikisi 1988 senesinde devreye giren hidroelektrik santralından yılda 1 milyar 632 milyon KWh enerji üretilmektedir

İklim

Samsunun iklimi, sahil ve iç kesimlerde değişiklik gösterir. Sahil şeridi Karadenizin etkisinde nemli ve kışları ılık olmasına karşın iç kesimler Akdağ ve Canik Dağları etkisi altında karasal iklime sahiptir. En soğuk ay ortalaması 6,9 °C en sıcak ay ortlaması ise 23,2 °C dir.

Ekonomi ve Sanayi

• Günümüzde Samsun, Kuzey Anadolu’nun en büyük illerinden biri olarak Karadeniz Bölgesi’nin ekonomik merkezi konumundadır. Karadeniz’in önemli ticaret limanlarından biri olan şehir, başta Rusya ve Ukrayna olmak üzere bölgedeki tüm ülkelerle direkt ticaret yapmaktadır.
• Samsun’dan dünyanın 100 farklı ülkesiyle karşılıklı olarak dış ticaret yapılmaktadır. İhracatı yapılan başlıca ürünler; narenciye domates, üzüm, buğday unu gibi gıda mamülleri ile, minibüs, elektrik malzemesi gibi sanayi ürünleridir. Ayrıca liman, kara, hava ve demiryolu ulaşım altyapısı çok güçlü olan Samsun diğer şehirlerinde ihracat noktası konumundadır.
• Samsun sanayi sektörü ağırlıklı olarak imalat sanayinden oluşmaktadır. İmalat sanayinin yoğunlaştığı alt sektörler; tıbbi aletler ve ürünler, tekstil, mobilya başta olmak üzere, ana metaller, bakır, makine, tütün, kağıt ve kağıt ürünleri, kimya sanayi ve oto yedek parça sanayi olarak sıralanmaktadır.
• Samsun’un yüzölçümünün % 47’si tarım alanlarından oluşmaktadır. Bölgede yetişen başlıca tarım ürünleri; tahıllar, baklagiller, endüstriyel bitkiler, yağlı tohumlar ve yumru bitkilerdir. Ayrıca buğday, mısır, çeltik ve tütün de yetiştirilmektedir. Son dönemlerde artan yatırımlarla birlikte Samsun organik tarımda uzmanlaşan bir şehir haline gelmiştir. Özellikle organik karpuz ve ekolojik yumurta gibi ürünler Samsun’dan yurtiçi ve yurtdışına gönderilmektedir.
• Samsun limanı ve gümrüğü şehrin yurtdışıyla bağlantı noktalarını oluşturmakta ve döviz girdisi sağlamaktadır. Dünyanın büyük petrol yataklarına komşu ve büyük doğalgaz rezervlerinin aktarım güzergahı olan şehirde linyit kömürü, kaplıca suyu ve maden suyu gibi yeraltı zenginlikleri vardır.

Eğitim

• 2006-2007 öğretim yılında ilimizde ilköğretim ve ortaöğretim düzeyinde toplam: 1.680 okulda, 13.649 öğretmenle 256.827 öğrenciye öğretim sunulmaktadır.
• İlimizde şehir ve köylerde olmak üzere 1.048 ilköğretim okulu,20 yatılı ilköğretim bölge okulu, 7 özel ilköğretim okulu, 9 özel eğitim okulu olmak üzere toplam 1.084 ilköğretim okulunda, 187.207 öğrenciye, 8.989 öğretmen hizmet vermektedir..
• Genel liselerde toplam 58 okul, 1980 öğretmen, 1.018 derslik 33.350 öğrenci olup Dershane başına 32, Öğretmen başına ise 16 öğrenci düşmektedir.
• Meslek liselerinde ise toplam 50 okulda, 1578 öğretmen ve 806 derslikte 21.734 öğrenci olup dershane başına 26, öğretmen başına 13 öğrenci düşmektedir.

Sağlık

Devlet Hastanesi

• Türkiye’de Hastane sayısı içinde Kamu Hastaneleri oranı %76 iken Karadeniz Bölgesinde % 82 ,Samsun ilinde ise % 86 dır. Karadeniz Bölgesinde Özel Hastanelerin oranı Türkiye genelinden oldukça düşük ve % 4, Samsun ilinde ise % 14 dır.
• Yatak sayılarına bakıldığında hem Türkiye ve bölge genelinde hem de Samsun ilinde kamu hastanelerinde yatak sayısının yüksek orana sahip olduğu görülmektedir.
• Sağlık Bakanlığına bağlı 12 Devlet Hastanesi, 4 Dal Hastanesi, 1 Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi, 125 Sağlık Ocağı ve 118 Sağlık evi mevcuttur.Tüm bu birimlerde 6121 çalışan mevcuttur.

Sosyal ve Kültürel hayat

Toplum açısından Karadeniz'in metropolü sayılabilecek olan Samsun Şehir Merkezi, 20.YY başlarına kadar ciddi bir gayr-i müslim nüfusu barındırmakta idi. Günümüzde Şehir Merkezi nüfusunun büyük kısmını Doğu Karadeniz'den ve şehrin kendi ilçelerinden aldığı göç oluşturmaktadır. Şehir insanları açısından geniş bir yelpazeye sahip olup, en tutucusundan en entellektüeline kadar insanlara rastlamanız mümkündür.

Son 2-3 yıla kadar denize küsmüş bir sahil kenti görünümünde olan Samsun; yapılan sahil yolu, Doğu Park, tamamlanmakta olan Batı Park gibi projelerle denizle barışık hale gelmiş ve eşine az rastlanır tesislere kavuşmuştur.

Son dönemlerde yerel belediyelerin katkıları ile kültürel faaliyetlerde gözle görülür ilerlemeler kaydedilmiştir. Ulusal bazda yayınlanan Samsun merkezli edebiyat dergisi "Yolcu" buna en güzel örnektir. Bunun yanında İstanbul merkezli ulusal bazda yayın yapan bir çok edebiyat dergisine de içerik sağlanmaktadır.

Tiyatro ve Sinemalar

Şehirde, güncel sinema gösterimlerinin yapıldığı 5 sinema ve 2 özel tiyatro, Samsunlulara hizmet vermektedir. Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde çeşitli gösterimler de yapan Düşevi Oyuncuları ve Samsun Sanat Tiyatrosu, Samsun’un geleneklerinde önemli bir yer tutan tiyatro kültürünün yaşaması için çalışıyor.

Özel tiyatroların yanı sıra, yerel kültürün hayat verdiği Halk Sanatı ve Edebiyatı da oldukça geliştiği Samsun’da, çeşitli eğlencelerde ve özel günlerde, özellikle yöre gençleri tarafından sergilenen basit tiyatro oyunları vardır. Bu oyunların arasında Arap Oyunu, Deveci oyunu, Berber Oyunu, Değirmenci Dayı oyunu, Kervan oyunu, Helvacı oyunu, Camser, Köroğlu, Kahya, Sarhoş, Arazi Taksimi, Keklik Avı, Sığırtmaç oyunları gibi renkli gösteriler bulunur

Anıtlar

Avusturyalı heykeltıraş Heinz Kriphel tarafından 1928-1931 yıllarıarasında yapılan ve Samsun’un simgesi haline gelen Atatürk Anıtı’nda, şaha kalkmış at üzerinde askeri giysileriyle Büyük Önder Atatürk canlandırılıyor. Anıt Park’ta yer alan anıtın kaidesinde ise Atatürk’ün Samsun’a çıkışı ve Milli Mücadele’yi vurgulayan kabartma figürler yer alıyor. Atatürk Bulvarı’ndaki İlkadım Anıtı ise Atatürk’ün 19 Mayıs 1919’da Milli Mücadele’yi başlatmak üzere Samsun’a çıktığı alanda yer alıyor. Samsun’a çıkışı simgeleyen anıtı, elinde çelenk tutan genç kız ve güvercin bulunan erkek heykelleri tamamlıyor.

Müzeler

Atatürk Müzesi'nde balmumu heykeller

1968 yılında kurulan ve mermerden yapılan Atatürk Müzesi’nde, Büyük Önder’in özel eşyalarıyla çeşitli tarihi fotoğraflar sergileniyor. Müzenin cephesinde havuz, heykel ve kabartma figürler bulunuyor. Gazi Müzesi ise Atatürk’ün Samsun’a geldiği dönemlerde kaldığı zamanın Mıntıka Palas Oteli’nden dönüştürülerek 1930 yılında müze haline getirilmiş. Müzede Atatürk’ün kullandığı eşyalarla fotoğraflar sergileniyor. Birebir ölçülerde inşa edildikten sonra Doğu Park sahiline yerleştirilen müze gemi Bandırma Vapuru ise 2001 yılında ziyarete açıldı. Gemide, Atatürk ile Samsun’a çıkan silah arkadaşlarının balmumu heykelleri bulunuyor. Arkeoloji ve Etnografya Müzesi’nde ise Samsun ve çevresinde yapılan kazılarda ortaya çıkan tarihi eserler yer alıyor. Müzede yer alan eserler arasında Amisos Hazinesi, mozaikler ve Bafra’da 1974 yılından bu yana sürdürülen İkiztepe Kazıları’nda çıkarılan binlerce yıllık tarihi eserler bulunuyor.

Samsunlu ünlüler

• Orhan Gencebay
• Yaşar Doğu
• Sagopa Kajmer
• Levent Kırca
• Ferhan Şensoy
• Şifo Mehmet
• Tanju Çolak
• Mustafa Dağıstanlı
• Yıldıray Çınar
• Orhan Hakalmaz
• Mehmet Aslantuğ
• Neyzen Tevfik
• Ece Erken
• Kenan Aksu
• Ahu Türkpençe
• Polat Bilgin

Samsun Yemekleri

Samsun ve çevresinde çeşitli deniz ve tatlı su balığı avcılığı yapılabiliyor. Mevsimine göre hamsi, barbunya, istavrit, kefal, mezgit, çinekop, palamut ve kalkan yeme imkanı bulunan Samsun’da ayrıca sazan, yayın, levrek, alabalık ve turna gibi tatlı su balıkları da her dönemde restoranlarda servis edilebiliyor. Yer pancarı, mısır, kara lahana ve hamsi katkılı çeşitli çorba ve yemekler de Samsun yöresinin özgün yemekleri olarak biliniyor. Bunun yanı sıra “Karadeniz” adıyla bilinen pide ise Samsun’u ziyarete gelenlerin mutlaka tatmak istedikleri yemekler arasında yerini alıyor.

Konaklama ve Ulaşım

Samsun’da turizm yatırım belgeli çok sayıda otel, restoran ve eğlence mekanı yer alıyor. Ayrıca kent merkezinde çeşitli kamu kuruluşlarına ait misafirhaneler de bulunuyor. Her gün THY ve özel hava şirketleri tarafından başta İstanbul olmak üzere birçok kente bağlantılı uçak seferi bulunan Samsun’dan ayrıca Türkiye’nin her iline günlük otobüs seferleri düzenleniyor. Bunun yanı sıra demiryolu ve deniz bağlantısı bulunan Samsun, Karadeniz Bölgesi’nin en önemli ulaşım ayağını oluşturuyor.

Turizm

Samsun, Karadeniz’in en uzun kıyı şeritlerinden birine sahiptir. Bu sahilin büyük bölümü denize girmeye uygun plajlardan oluşmaktadır. Şehrin başlıca plajları, Yakakent, Alaçam, Bafra ve Terme sahillerinde yer almaktadır. Bölgede yer alan plajların tamamına yakını doğal kumsallardan oluşur. Ayrıca bu sahillerde çeşitli konaklama ve eğlence tesisleri'de bulunmaktadır.

ÖNEMLİ TELEFONLAR SAMSUN

Hartmann Schedel'in 1493 tarihli kitabında Amazon Savaşçısı tasviri