RİZE
Rize
![]() |
|
---|---|
Bilgiler | |
Toplam nüfus | 348.776 (1990) |
Şehir nüfusu | 75.000 (1990) |
İlçe nüfusu | 133.370 (1990) |
Yüzölçümü | 3920 km² |
Rakım | 6 metre |
Koordinatlar | |
Posta kodu | 53x xx |
Alan kodu | 0464 |
İl plaka kodu | 53 |
Yönetim | |
Belediye başkanı | Halil Bakırcı |
Yerel yönetim site |
Karadeniz Bölgesi'nin Doğu Karadeniz bölümünde yeralan Rize ili doğuda Artvin, güneyde Erzurum, güneybatıda Bayburt, batıda Trabzon kuzeybatıda Karadeniz ile çevrilidir.
Etimoloji [değiştir]
Yunanca rize (ριζα) "dağ eteği" [1]
Nüfus [değiştir]
2007 yılında il nüfusu 316.252 olup, 1990 yılında 348.776 olduğu göz önüne alındığında büyük şehirlere göç yüzünden il nüfusu azalmaktadır.
Tarih [değiştir]
Antik Çağ'da kurulan Yunan kolonilerinden birisi olup ilk olarak Bizanslı tarihçi Prokopius'un notlarında Trabzon bölgesi içinde bir köy olarak Rhizaeum formunda bahsi geçmektedir.[2] 1461 yılında Trabzon İmparatorluğu'nun yıkılmasın ile Osmanlı egemenliğine girmiş, 19. yüzyılın ikinci yarısında Batum'un Ruslar'a bırakılmasının ardından sancak, Cumhuriyet döneminde il merkezi olmuştur. 1. Dünya savaşında yaklaşık iki yıl süren Rus işgalinin ardından özellikle çay ekiminin yaygınlaşması ile önemli bir gelişme göstermiştir.
Coğrafya [değiştir]
Dağlar [değiştir]
Topraklarının % 78'i dağalrla kaplı olan Rize kenti dar bir sahil şeridi üzerine kurulmuştur. Kıyıdan 10-15 km içeride yükseklik 400 metreyi aşmakta güneye doğru gidildikçe yükseklik artmaktadır. İl topraklarındaki önemli dağlar şunlardır [3]
Bitki örtüsü [değiştir]
Ormanlar alçak kesimlerde kızılağaç, gürgen, kestane, ıhlamur, kayın, meşe gibi yayvan yapraklı ağaçlar ve yerli halkın komar adını verdiği orman gülünden oluşmaktadır.Daha yüksek kesimler ise ladin ve köknar gibi iğne yapraklı ağaçlarla kaplıdır.
Akarsular [değiştir]
Göller [değiştir]
İl içinde önemli büyüklükte göl olmamakla birlikte Kaçkar zirvelerinde küçük buzul gölleri bulunmaktadır.
İklim [değiştir]
Kıyı kesiminde ılık ve çok yağışlı bir iklim hüküm sürmektedir. Rize ili Türkiye'Nin en çok yağıl aşan bölgesidir.
rize ekonomisi,çoğunlukla çaya bağlıdır.Bu nedenle bölgede bazı önemli şirketler kurulmuştu.Bunların arasında en önemlisi çaykur çay firmasıdır.
Kültür [değiştir]
Orjinal köy ve yerleşim adları büyük ölçüde Lazca, Hemşince, Rumca olmakla birlikte [4] Cumhuriyet döneminde Türkçe isimlerle değiştirilmiştir [5].
Folklor [değiştir]
Rize folkloru, yörede atma veya kesme türkü olarak adlandırılan maniler,atasözleri, deyimler ve bilmeceler bakımından çok zengindir.Halk oyunları açısından horon ve karşılama yöre olan Rize'de sahil kesiminde kemençe iç kesimlerde ise tulum oyunlara eşlik çalgısı olarak kullanılmaktadır. Güneysu yöresinde ağız armonikası ve bazı Laz ve Hemşin köylerinde şimşir kaval seyrek de olsa aynı amaçla kullanılmaktadır.[6]
Giyim kuşam [değiştir]
Kadın [değiştir]
Sahil: Hemşinliler ve Lazlar tarafından "Horum" olarak adlandırılan sahil halkının diğer kültürel özellikleri Trabzon ile küçük ayrıntılar dışında ortaktır. Belde peştemal (çoğunlukla kavuniçi,- siyah çizgili), üstte fermene adı verilen yelek, kamis adı verilen keten içlik giyilip başta keşan örtülmektedir. Hemşin: Peştemal özellikle yaşlı kadınlar tarafından tercih edilmektedir. Koknoç adı verilen önlük ve başa bağlanan şar- puşi ikilisi Hemşinli kadının sembolüdürz[7].
Ulaşım [değiştir]
Eğitim [değiştir]
Turizm [değiştir]
Yeşillikler kenti olan Rize'de çoğu Osmanlı döneminde yapılmış çok sayıda mimari eser bulunmaktadır. Rize ilinin tarihi zenginliklerinin yanısıra, doğa güzellikleriyle de çekici bir turizm merkezi olup özellikle Hemşin yaylaları son yıllarda yayla turizminin en çok rağbet gören durakları olmuştur. Rize ilinin dikkate değer tarihi ve turistik yerleri şunlardır[8]:
Tarihi yerler [değiştir]
- Rize Kalesi
- İslampaşa camii
- Gülbahar camii
- Caferaşa camii
- Zeleki Kalesi
- Atina kalesi veya Kız Kulesi
- Zilkale
- Kale-i Bala
Doğal Güzellikler [değiştir]
- Ayder yaylası ve kaplıcası
- Andon içmesi
- İkizdere Şimşirli içmesi
- Elevit yaylası
Rize Kültür
Hemşinde yaşamak,Rize eserleri ve basını, Rize'de dini hayat, İkizdere Dağ Horozu Festivali,Laz snowboard, Doğu Karadeniz kültürü direniyor, Rize mutfağı, yöresel yemek tarifleri, Hamsi yemekleri, Hamsi yemekleri tarifleri, Rize ili tarihi, Rize ili tarihi yerler
Rize İlçeleri
Ardeşen, Çamlıhemşin, Çayeli, Derepazarı, Fındıklı, Güneysu, Hemşin, İyidere, İkizdere, Kalkandere, Pazar, Çayeli kelimeler,

Rize Gezi tatil
Rize - gezi tatil turizm, Kaçkar Milli Parkı, Ayder yaylası, Zilkale ve Çamlıhemşin yaylaları gezisi, Türkiye'nin en iyi Trekking parkurları, Türkiye'nin en güzel yaylaları , Palovit , Kaçkar dağları trekking yürüyüş, Ayder Kaplıcaları, Tren ile Doğu Karadeniz turu, Ayder Yaylası gezisi, Çamlıhemşin yaylaları gezisi verçenik, elevit, kavron, Rize müzeleri, Rize kültür şenlik ve festivalleri, Rize ili tarihi yerler, Karadeniz turu Karadeniz gezisi, Kaçkar Dağları tırmanışı, Rize gezisi Sal, Pokut, Hazindag, Amlakit, Palovit, Tirovit, Elevit ve Kavrun
ETKİNLİĞİN ADI
|
TARİHİ
|
DÜZENLEYEN
|
Çamlıhemşin Ayder Şenlikleri
|
Haziran'ın 1.Haftası
|
Çamlıhemşin Kaymakamlığı ve
Çamlıhemşin Belediyesi |
İkizdere Dağ Horozu Şenlikleri
|
Haziran'ın 4.Haftası
|
İkizdere Kaymakamlığı
|
Fındıklı Festivali
|
Temmuz'un 2. Haftası
|
Fındıklı Belediye Başkanlığı
|
Hemşin Şenlikleri
|
Temmuz'un 2. Haftası
|
Hemşin Belediyesi
|
Rize Dağcılık ve Turizm Şenliği
|
Temmuz'un 2 Haftası
|
İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ve
Kaçkar Dağcılık Kulübü |
Ardeşen Küçük Yayla Kültür Şenlikleri
|
Temmuz'un 2. Haftası
|
Küçük Yayla Tanıtma Derneği
|
Kuspa ve Palovit Yayla Şenlikleri
|
Temmuz'un 4. Haftası
|
Çayeli Belediye Başkanlığı
|
Rize Çay ve Turizm Festivali
|
Temmuz'un 4. Haftası
|
Rize Valiliği ve Rize Belediye Başkanlığı
|
Anzer Bal ve Yayla Şenlikleri
|
4 - 5 Ağustos
|
Anzer Dayanışma ve
Yardımlaşma Derneği |
Güneyce Varda Şenlikleri
|
Ağustos'un 1. Haftası
|
Varda Yayla Birliği ve
Güneyceliler Vakfı |
Ardeşen Yeniyol (Oce) Şenliği
|
Ağustos'un 1. Haftası
|
Ardeşen Kaymakamlığı ve
Ardeşen Belediye Başkanlığı |
İkizdere- Çağrankaya Yayla Şenlikleri
|
Ağustos'un 2. Haftası
|
İkizdere Belediye Başkanlığı
|
Büyük Han Düzü Yayla Şenlikleri
|
Ağustos'un 2. Haftası
|
Güneysu Kaymakamlığı ve
Güneysu Belediye Başkanlığı |
Ardeşen Atmaca 53 Festivali
|
Ağustos'un 2. Haftası
|
Ardeşen Kaymakamlığı ve
Ardeşen Belediye Başkanlığı |
Ekşioğlu Vakfı Yayla Şenlikleri
|
Ağustos'un 3. Haftası
|
Ekşioğlu Vakfı
|
Kaçkar Altıparmak Yayla Şenlikleri
|
Ağustos 'un 3 Haftası
|
Kaçkar Altıparmak Kültür ve
Dayanışma Derneği |
Ardeşen Golazena Kültür Şenliği
|
Ağustos'un 3. Haftası
|
KALDER Derneği Başkanlığı
|
Ardeşen Sırt Yayla Kültür Şenlikleri
|
Ağustos'un 3. Haftası
|
Yukarı Durak Köyü Kaçkar
Yaylaları Turizm Derneği |
Demirkapı Köyü Yayla Şenlikleri
|
Ağustos'un 3. Haftası
|
İkizdere Belediye Başkanlığı
|
Melyatderesi Şenlikleri
|
Ağustos'un 3.Haftası
|
Melyatderesi Sos. Day. ve Yard. Der.
|
Dünya Rizeliler Günü
|
Ağustos'un 4. Haftası
|
Rize Valiliği
|
Not : Festival tarihleri hava koşullarına göre değişebilir.
|